تنباکو جویدنی چیست: شیوه استفاده تا عوارض

مقدمه

تنباکو جویدنی، یک نوع محصول تنباکویی است که معمولاً در دهان قرار می‌گیرد و جویده می‌شود. غالبا نسبت به سیگار، این محصول را، به عنوان یک جایگزین با خطر کمتر برای سلامتی تبلیغ می‌شود؛ اما در واقعیت، دارای عوارض جدی برای سلامتی است. در این مقاله، ما به توضیح مختصری درباره تنباکو جویدنی، انواع آن، نکات مهم در خرید و مصرف، و همچنین عوارض آن پرداخته‌ایم.

تنباکو جویدنی چیست؟

تنباکو جویدنی یکی از انواع محصولات تنباکویی است، که معمولاً در دهان نگه داشته می‌شود و جویده می‌شود. این محصول اغلب به عنوان جایگزینی کم‌خطرتر از سیگار شناخته می‌شود، هرچند هیچ‌یک از محصولات حاوی نیکوتین را نمی‌توان کاملا بی‌ضرر دانست.

تولیدکنندگان تنباکو جویدنی ادعا می‌کنند این محصول به ترک سیگار کمک می‌کند، اما هنوز مدارک علمی کافی برای اثبات این ادعا وجود ندارد.

خرید و جویدن تنباکو یکی از قدیمی‌ترین روش‌های مصرف تنباکو در میان بومیان آمریکا بوده است که تا به امروز نیز ادامه دارد. مردم بسیاری از نقاط دنیا همچون آمریکای شمالی، اروپا، هند و بخش‌هایی از آسیا و آفریقا سابقه طولانی مصرف تنباکو جویدنی دارند.

تنباکو جویدنی از اجزای خشک شده گیاه تنباکو تهیه می‌شود و به صورت برگ‌های خشک، شاخه‌ای یا پیچ خورده عرضه می‌گردد. این محصول معمولاً در بسته‌بندی‌های کاغذی یا قوطی‌های کوچک به بازار می‌آید.

نکات مهم در خرید تنباکو جویدنی

در خرید تنباکو جویدنی، باید به نکات مهم زیر توجه داشت:

1. انتخاب محصول معتبر: سعی کنید محصولات تنباکو جویدنی را از مغازه‌ها و فروشگاه‌های معتبر خریداری کنید. از خرید از فروشگاه های غیررسمی و غیرقانونی خودداری کنید.
2. بررسی تاریخ انقضا: قبل از خرید، تاریخ انقضای محصول را بررسی کنید. مطمئن شوید که محصول، تا پایان تاریخ انقضا کیفیت خود را حفظ کرده است.
3. بررسی نشان‌های اصالت: برچسب‌ها و نشان‌های اصالت را بررسی کنید تا مطمئن شوید که محصول از شرکت معتبری تولید شده است.
4. مطالعه مواد موجود: اطلاعات مربوط به مواد موجود در تنباکو جویدنی را مطالعه کنید. برخی محصولات ممکن است مواد افزودنی یا مواد شیمیایی دیگری داشته باشند که ممکن است برای سلامتی مضر باشند.
5. رعایت قوانین محلی: در برخی مناطق، فروش تنباکو جویدنی به افراد، زیر یک سن معین ممکن نباشد. از رعایت قوانین محلی و مقررات مربوط به فروش و مصرف تنباکو جویدنی اطمینان حاصل کنید.
6. اطلاع از اثرات مصرف: ضروری است که به اثرات مصرف تنباکو جویدنی بر سلامتی خود آگاه باشید. مصرف نیکوتین ممکن است به اعتیاد منجر شود و برای سلامتی افراد مضر باشد.
7. مصرف معقول: اگر مصرف تنباکو جویدنی را انتخاب کرده‌اید، آن را به میزان معقول و از افراد زیر یک سن معین دور نگه دارید.

دقت به این نکات می‌تواند به شما کمک کند تا خرید ایمن‌تری انجام دهید و مشکلات سلامتی احتمالی را کاهش دهید.

عوارض تنباکو جویدنی

برخی از عوارض اصلی مصرف توتون و تنباکوی جویدنی عبارتند از:

• سرطان دهان، حلق، حنجره و مری : مصرف توتون و تنباکوی جویدنی به طور قابل توجهی خطر ابتلا به سرطان‌های مختلف مانند سرطان دهان، حلق، حنجره و مری را افزایش می‌دهد. نیکوتین و مواد شیمیایی موجود در تنباکو با گذشت زمان باعث آسیب به سلول‌های دهان می‌شود و زمینه‌ساز تغییرات سرطانی می‌گردد.
• مشکلات دندانی : مصرف توتون و تنباکوی جویدنی باعث پوسیدگی دندان، بیماری لثه، سایش دندان و از دست دادن دندان می‌شود. قند موجود در این محصولات باعث پوسیدگی دندان شده و ذرات زبر آن باعث سایش مینای دندان می‌گردد.
• لکه سفید دهان : زخم یا ضایعات سفید رنگ در دهان که بر اثر تحریک ناشی از مصرف توتون و تنباکو ایجاد می‌شود. این ضایعات ممکن است پیش سرطانی باشند.
• عقب نشینی لثه : لثه از دندان‌ها جدا شده و ریشه‌ی دندان‌ها آشکار می‌شود که مستعد پوسیدگی است. این امر در نهایت منجر به از دست دادن دندان می‌گردد.
• بوی بد دهان : مواد شیمیایی تنباکو باعث ایجاد بوی نامطبوع مزمن دهان و لکه‌های روی دندان‌ها می‌شود.
• اعتیاد : همانند سایر محصولات تنباکو، توتون و تنباکوی جویدنی حاوی نیکوتین است که بشدت اعتیادآور است.
• علائم ترک : ترک مصرف توتون و تنباکوی جویدنی باعث بروز علائمی مانند زخم دهان، اختلالات خواب و تحریک‌پذیری و اشتیاق شدید به مصرف دوباره تنباکو می‌شود.
• افزایش ضربان قلب و فشارخون : اثرات محرک نیکوتین باعث افزایش ضربان قلب و فشارخون می‌شود که فشار بیشتری به سیستم قلبی-عروقی وارد کرده و خطر حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش می‌دهد.

به طور خلاصه، پرهیز کامل از مصرف آن بشدت توصیه می‌گردد. در صورت نیاز به کمک برای ترک اعتیاد به تنباکو، مشاوره و درمان متخصصین بهداشتی و روانشناسی را در نظر بگیرید.

انواع توتون جویدنی

توتون جویدنی، که به آن توتون دهانی هم گفته می‌شود، نوعی محصول تنباکوی بدون دود است که برای جویدن یا قرار دادن در دهان طراحی شده‌است. برخی انواع رایج توتون جویدنی عبارتند از:

• توتون جویدنی برگ شل: این نوع از برگ‌های توتون خرد شده یا پیچیده شده تهیه می‌شود که به صورت آزاد بسته‌بندی می‌شوند. مصرف‌کنندگان مقداری از برگ‌های آزاد را بین لثه و گونه قرار می‌دهند.
• توتون جویدنی فشرده: این نوع با فشردن برگ‌های توتون پخته شده با بخار به صورت قالب یا آجر تهیه می‌شود. مصرف‌کنندگان قسمت‌هایی از قالب را می‌جوند.
• توتون جویدنی پیچیده: این نوع با به هم پیچیدن برگ‌های توتون به صورت طناب مانند تهیه می‌شود. مصرف‌کنندگان بخش‌هایی از آن را می‌جوند.
• کیسه‌های توتون جویدنی: این نوع حاوی پودر تنباکوی بدون دود است که در کیسه‌های کوچک شبیه به چای بسته‌بندی می‌شود.

توتون جویدنی در طول مصرف، بین لثه و گونه قرار می‌گیرد. نیکوتین از طریق بافت‌های دهان جذب می‌شود. آب توتون معمولاً تف می‌شود هرچند برخی به طور اتفاقی آن را می بلعند.

توتون جویدنی همانند سایر محصولات تنباکوی بدون دود حاوی سموم و مواد سرطان‌زای متعددی است و با افزایش خطر انواع سرطان‌های دهان، مری و لوزالمعده در ارتباط است. همچنین باعث بیماری لثه، پوسیدگی دندان و زخم دهان می‌شود. به همین دلیل متخصصان پزشکی اکیداً از مصرف هرگونه توتون جویدنی برحذر می‌دارند.

نحوه استفاده از تنباکو دهانی یا جویدنی

مصرف تنباکوی جویدنی به شیوه‌های مختلفی انجام می‌شود:

• تنباکوی برگ آزاد (Loose leaf) : مقداری از برگ‌های خرد شده یا پیچیده شده تنباکو را بین لثه و گونه قرار می‌دهند.
• تنباکوی فشرده (Plug) : با دندان یا چاقو قسمتی از قالب فشرده تنباکو را جدا کرده و آن را می‌جوند.
• تنباکوی پیچیده (Twist) : با دندان قسمتی از طناب پیچیده تنباکو را جدا کرده و می‌جوند.
• کیسه‌های تنباکوی جویدنی : کیسه را در دهان قرار داده و اجازه می‌دهند محتویات آن آزاد شود.
• تنباکو را در یک طرف دهان بین لثه و گونه قرار می‌دهند.
• تنباکو را گاهی به گاهی جابجا می‌کنند تا جویدن منظم تمام قسمت‌های دهان صورت گیرد.
• آب تنباکو را گاهی تف می‌کنند یا قورت می‌دهند.
• پس از مدتی تنباکو را دور می‌ریزند و یا با تنباکوی تازه جایگزین می‌کنند.

ترک تنباکو جویدنی

با آگاهی کامل از تاثیرات منفی بسیار آن، اغلب مصرف‌کنندگان تمایل به ترک این عادت دارند. با این حال، اعتیادآور بودن نیکوتین موجود در آن باعث می‌شود ترک بسیار دشوار شود و معمولاً نیاز به تلاش‌های مکرر باشد.

روش‌هایی مانند جایگزینی نیکوتین با گام‌های کوچک و استفاده از درمان‌های جایگزین نیکوتین مانند گوم، قرص حلقوی و پچ‌های نیکوتینی موفقیت بیشتری در ترک دارند.

مشاوره رفتاری، نیز بسیار مفید است. هیپنوتیزم، طب سوزنی، ذهن‌آگاهی و ورزش نیز در کنترل اشتیاق و علائم ترک موثرند.

تفاوت تنباکو دهانی یا جویدنی و سایر تنباکوها

تنباکو جویدنی از سایر اشکال تنباکوها مانند توتون قلیان، توتون سیگار و تنباکوی مناسب پیپ در چند جنبه متفاوت است. در ادامه به برخی از این تفاوت‌ها اشاره می‌کنیم:

1. بدون دود: یکی از تفاوت‌های اساسی تنباکو دهانی با سایر تنباکوها این است که تنباکو جویدنی بدون تولید دود استفاده می‌شود. در حالی که سیگار و سیگار الکترونیکی دود تولید می‌کنند که حاوی مواد مضری مانند ترکیبات سمی و کربن مونواکسید است.
2. شکل فیزیکی: این تنباکو در اشکال مختلفی مانند برگ‌های خشک، شاخه‌های پیچ خورده و کیسه‌های تنباکوی جویدنی عرضه می‌شود، در حالی که سیگارها شامل تنباکوی خرد شده و در بسته‌بندی‌های مخصوص می‌شوند.
3. روش مصرف: تنباکوهای جویدنی با قرار دادن در دهان و جویدن مصرف می‌شود، در حالی که سیگارها با سوزاندن و تنفس دود تنباکو مصرف می‌شوند.
4. ترکیبات مواد: این تنباکو دارای ترکیبات مختلفی از جمله نیکوتین، قند و مواد شیمیایی است، اما به دلیل عدم سوزش مانند سیگارها، میزان برخی مواد مضر مانند ترکیبات سمی کمتر است.
5. عوارض مختلف: عوارض جویدن این تنباکو نیز با توجه به روش مصرف آن متفاوت از عوارض سایر تنباکوها است. به عنوان مثال، تنباکو جویدنی می‌تواند به سرطان دهان، حلق، حنجره و مری منجر شود، در حالی که سیگارها به سرطان ریه معروف هستند.
6. ترک اعتیاد: ترک این نوع نیز با توجه به اعتیاد آور بودن نیکوتین در آن دشواری‌های خود را دارد و افراد ممکن است نیاز به کمک‌های ترک اعتیاد داشته باشند.

به طور کلی، تنباکوهای جویدنی نسبت از لحاظ ترکیبات و روش مصرف با سایر تنباکوها که به شکل چاق کردن قلیان یا سیگار و پیپ استفاده می شوند، تفاوت دارد و همچنان با عوارض جدی برای سلامتی افراد همراه است. این مواد نباید به عنوان جایگزینی کم‌خطرتر برای تنباکو استنشاقی دانسته شوند، و اطلاعات کافی در مورد خطرات آن برای جامعه بسیار حائز اهمیت است.

نتیجه‌گیری

در نتیجه، تنباکو جویدنی، علیرغم تبلیغاتی که اغلب آن را به عنوان جایگزین کم‌خطرتری برای سیگار می شناسند، دارای عوارض جدی برای سلامتی انسان‌ها است. این محصول ممکن است به ایجاد اعتیاد، بروز مشکلات جدی دهان و دندان، افزایش خطر ابتلا به سرطان‌های مختلف، و تأثیرات منفی بر روی سیستم قلبی-عروقی منجر شود.

برای حفظ سلامتی خود و جلوگیری از عوارض این محصول، اجتناب از مصرف تنباکو جویدنی و ترویج آگاهی در مورد خطرات آن بسیار حائز اهمیت است. همچنین، به افرادی که مبتلا به این عادت هستند، توصیه می‌شود تا به راهکارهای ترک اعتیاد مراجعه کرده و به تدریج از این عادت خطرناک دست بردارند. ارائه مشاوره و پشتیبانی به افراد مبتلا به اعتیاد تنباکو جویدنی نیز می‌تواند در فرآیند ترک این عادت مؤثر باشد و به بهبود سلامتی آنان کمک کند.